رفیقم حشمت رادفر جایی سخنرانی داشت و از زنده یاد استاد رهنورد زریاب نقل قولی کرد؛ «نسل فرزانه‌ای در راه است». به باور رادفر و من، آن نسل فرزانهٔ که استاد از آن سخن می‌گفت رسیده است. نسلی که در بیست سال گذشته طهارت نفس نگه داشت، نسلی که پرسید و تابوهای تباری و سمت‌وسویی […]
بیشتر بخوانید
تاجیکان و سیاست ریاکارانه
تمام کتاب‌های تاریخی که در مورد تاجیکان نوشته شده‌اند، تاجیک را در مدار دو چیز به بحث گرفته‌اند؛ فرهنگ‌داری و بازار داری. تاریخ نگاران، اقتدار تاجیکان در دوره‌های گوناگون را هم در تسلط آنها بر بازار و فرهنگ تعریف کرده‌اند. تازه‌ترین کتابی که در مورد تاجیکان نوشته شده است «تاریخ تاجیکان، ایرانیان شرقی» نوشتهٔ ریچُرد […]
بیشتر بخوانید
مازندران و بدخشان من و ناصر خسرو
دوستان زیادی پرسیده بودند که چرا در در شعر «من ایرانم» بدخشان را «همان مازندران داستان‌های کهن» خوانده‌ام. کوتاه‌ترین پاسخ به این پرسش در سفرنامه و شعر‌های حجت خراسان، ناصر خسرو بلخی نهفته است. هم‌شهری من، که گاهی خودش را شهٔ شگنی و میر مازندری نیز خوانده است، بدخشان و مازندران را گاهی مترادف و […]
بیشتر بخوانید 
فدرالیسم و افغانستان
چکیده فدرالیسم در کنار پیچیدگی معنایی‌اش یکی از مفهوم بسیار بحث برانگیز در افغانستان است. در حالی که طرفداران فدرالیسم آن را تنها راه برون‌رفت از تنش‌های قومی و بحران هویت و تنها ساختار حکومتی می‌دانند که در آن عدالت اجتماعی و آزادی‌های فردی پایمال نمی‌شوند، مخالفان فدرالیسم از فروپاشی کامل کشور می‌ترسند. این نوشته […]
بیشتر بخوانید
دیدارم با احمد مسعود؛ جبههٔ مقاومت «ملی» و سردرگمی‌هایش
به گمانم وقت آن فرا رسیده است که روزهٔ سکوت در برابر «جبههٔ مقاومت ملی» را بشکنیم. تعهد من با خودم این بود که در تقابل با «مقاومت» قرار نگیرم. و هنوز هم بر آن عهد استم. نیتم در این نوشته نیز ایستادن در برابر مقاومت نیست. مقاومت جبههٔ مشترک همهٔ ماست، مگر از سوی […]
بیشتر بخوانید
ابوسعید ابوالخیر و فیمینسم
آورده‌اند که مریدی به شیخ ابوسعید ابوالخیر شد تا خوابش را تعبیر کناد. پس از جان‌مان‌جوری، مرید به شیخ گفت به خواب دیدم که مادرم به پدرم تبدیل شده و هفته‌یی‌ست این کابوس خواب را از من دزیده. و شیخ دست مبارک بر شانهٔ مرید نهاد و گفت: تو راحت بمیر! خوابت برای آیندگان است. […]
بیشتر بخوانید 
نیاز تاجیکان به خودشناسی و خودسازی
در بیست سال گذشته، گواه شکل‌گیری، ناکامی و فروپاشی جنبش‌ها و حزب‌های فراوانی از نشانی تاجیکان بوده‌ایم. جدا از نفس این جنبش‌ها که سیاسی بوده‌اند یا فرهنگی، هیچکدام دوام نیاوردند یا جز نام و نشانی از آنها نمانده است. چرا اینگونه است؟ چرا تاجیکان با گذشت زمان پراکنده‌تر می‌شوند؟ در نشست و برخاستم با سه […]
بیشتر بخوانید
پارسی زبان دوزخیان؟
در این نبشته می‌خواهم کوتاه سخنی پیرامون کتاب نهایت ارزندهٔ آذرتاش آذرنوش؛ «چالش میان فارسی و عربی: سده های نخست» داشته باشم. خواندن این کتاب را برای هر روان پرسشگر فرض می‌دانم. این کتاب پهنه های بسیار تاریک و گنگ تاریخ را به بحث گرفته و به پرسش‌های پاسخ گفته است که هویت امروزین ما […]
بیشتر بخوانید 
انگریز، عرب، خراسان و پروژهٔ ناتمام هویت ستیزی
خراسان و تازیان آنچه در دو سده‌ٔ آغازین ورود تازیان به ایران بزرگ و خراسان بر پارسی‌دری و فرهنگ خراسانی گذشت را در نوشتهٔ دیگری «پارسی زبان دوزخیان» به بحث گرفته‌ام. تاریخ گواه است که برای از میان‌بردن زبان پارسی و هویت خراسانی، فرمانروایان تازی هزاران حدیث ساختگی آوردند، کتاب‌خانه‌ها را به آتش کشیدند و […] بیشتر بخوانید